محیط مونتسوری-6 تا 12 ماهگی
محیط مونتسوری-6 تا 12 ماهگی
در این مرحله کودکان حرکت بیشتری دارند و توانایی گردن، بازوها، دستها و پاهایشان افزایش پیدا کرده است. امیدواریم کودک شما در ماههای اولیه فرصتهایی برای حرکت آزادانه داشته باشد. این کار می تواند در این مرحله تاثیر بیشتری در رشد او داشته باشد. مونتسوری عقیده داشت که حرکت کودک به رشد مغز او بستگی دارد. بنابراین کار کردن با دستها می تواند برای رشد کودک مفید باشد.
در 6 تا 12 ماهگی به یک زیرانداز که ممکن است در اتاق خانواده قرار بگیرد نیاز داریم. اگر کودک هر چقدر که دوست دارد آزادی حرکت داشته باشد، به اندازه کافی روی شکم قرار می گیرد تا توانایی او بیشتر شود و ممکن است حرکتی کند که والدین شگفت زده شوند. ما هنوز به اسباب بازیهای چوبی که قبلا داشتیم نیاز داریم. علاوه بر آن تعداد بیشتری توپ نرم هم می خواهیم که کودک بتواند آنها را محکم با دست بگیرد. غلتیدن توپ کودک را تحریک می کند روی شکمش قرار بگیرد و سعی کند دستش را به آن برساند. این زمان می تواند آغاز چهار دست و پا رفتن کودک باشد. یک کودک به طور کلی در حدود 8 ماهگی چهار دست و پا می رود یا خودش را به بالا می کشد. اگر این مدت بیشتر شد نگران نباشید زیرا نمودار رشد هر کودک با کودک دیگر متفاوت است. چنانچه کودکان فرصتی برای آزادانه حرکت کردن داشته باشند آن وقت همیشه با توانایی هایشان ما را شگفت زده خواهند کرد.
شخص می تواند آینه ای قرار دهد تا کودک بتواند خودش را در آن ببیند و عکس العملهایش را مشاهده کند و درباره حرکت و اجزای بدنش بیشتر بیاموزد. وقتی کودک شروع به راه رفتن در محیط زندگی اش می کند احساس خواهد کرد دارای اختیار است و این موضوع بعدها می تواند به یک اعتماد به نفس قوی تبدیل شود.
زمانیکه کودک یاد می گیرد در خانه حرکت کند و محیط اطرافش را کشف نماید زمانی است که والدین بحث امنیت را در برابر دادن فرصت برای حرکت مطرح می کنند که این موضوع می تواند با ایمن کردن خانه برای کودک رفع شود. این کار بدین صورت انجام می گیرد که خود والدین باید چهاردست و پا در خانه حرکت کنند و از دید کودک نظرشان را بیان کنند. ازهر چیزی که می تواند پایین کشیده شود، سیمها، رومیزی ها، هر چیزی که برای افتادن به اندازه کافی سبک است- میزهای سبک و غیره، و هر چیزی که اشیا می توانند درونشان قرار بگیرند، پریزهای برق، شکافهای دیوار، کاناپه ها و غیره اطلاع داشته باشید. همچنین مطمئن شوید که کودک چیزی که بتواند آن را قورت دهد پیدا نمی کند.
این زمان زمانی است که اهل خانه باید خانه را برای کودک ایمن کنند بدون اینکه خطر محدود کردن کودک در یک فضای کوچک (مانند تخت نرده دار) وجود داشته باشد. این مطلب در این فلسفه ی مشابه (آزادی حرکت) قرار دارد که کودک به تختخواب یا تخت نرده دار نیاز ندارد. اینها می توانند حرکت او را محدود کنند. وقتیکه کودک از خواب بیدار می شود احساس می کند که محصور شده است و ممکن است گریه کند تا "رها شود". اما وقتی کودک در رختخوابش روی زمین خوابیده است موقع بیدار شدن می تواند از رختخواب خارج شود و آزاد است تا با هر اسباب بازی که می خواهد بازی کند.
می توان لوازم و اسباب بازیهای کودک را در قفسه های پایینی قرار داد تا کودک بتواند به آنها دسترسی داشته باشد، همچنین آنها را می توان در سبدهای کوچکی گذاشت که هم بلند کردن شان آسان باشد و هم تمیز کردنشان. همه اسباب بازیها را درون یک جعبه بزرگ قرار ندهید چون هیچ نظمی نخواهند داشت. همچنین باعث می شود که کودک زمان زیادی را برای پیدا کردن اسباب بازی مورد نظر خود اختصاص دهد زیرا باید اسباب بازیهای بسیاری را نیز زیر و رو کند.
لوازم و اسباب بازیهای مونتسوری
یک میز سنگین کوتاه یا جای طاقچه مانندی داشته باشید تا کودک از آنجا گرفته و خودش را بالا بکشد. یک کاناپه کوتاه هم می تواند برای این کار مناسب باشد. اگر کودک یکبار این کار را انجام دهد سعی خواهد کرد دوباره آن را تکرار کند. همانطور که پیش از این در بخش ایمن سازی خانه برای کودک شرح دادیم سعی کنید مطمئن شوید که او خودش را روی آن چیز کشیده است و امکان افتادن ندارد.
زمانیکه کودک یاد می گیرد خودش را بالا بکشد و حتی ممکن است تمرین راه رفتن هم بکند یک ارابه سنگین و کوتاه مخصوص کودک نیز برای او خوب خواهد بود. او همانطور که بزرگتر می شود اسباب بازیهایش را درون آن قرار می دهد و آنها را حمل می کند و از این وسیله لذت می برد.
توپها اشیای بسیار خوبی هستند که کودک از بازی با آنها لذت می برد. هنگامیکه توپ قل می خورد و کودک به دنبال آن می رود و آن را گرفته و روی زمین رها می کند همیشه برای او لذتبخش است. سبدی داشته باشید که توپها درون آن قرار بگیرند. قرار دادن توپها درون آن راحت است و کودک به آسانی می تواند به آنها دسترسی داشته باشد. انواع مختلف توپهای بافته شده مانند توپهای قلاب بافی، توپهای لاستیکی با بیرون زدگیها، توپهای نرم ساحلی و توپهای گلف تعداد محدودی هستند که می توانند استفاده شوند.
کودک به روروئک احتیاجی ندارد. مطالعاتی وجود داشتند که در آنها کودکانی که از روروئک استفاده می کردند چندهفته دیرتر راه رفتن را یاد می گرفتند. کودک یاد می گیرد که روی انگشتانش راه برود تا روی کف پا. همانطور که کودک قادر است روروئک را هل بدهد ممکن است حوادثی هم رخ بدهد و با اشیا و یا دیوار برخورد کند. به کودکتان اجازه دهید تا در زمان مناسب و به تنهایی به اطراف برود.
باید کاربرد و مزایای وسایل محدود کننده کودک را ارزیابی کرد. هنگامیکه والدین نیاز دارند دستهایشان برای انجام کارهای دیگر آزاد باشد کوله پشتی ها و پارچه های مخصوص حمل کودک و کالسکه ها برای حمل موقت آنها بسیار خوب هستند. کودک نباید همیشه و یا برای مدت طولانی درون آنها قرار بگیرد زیرا او به ندرت فرصتی برای حرکت کردن خواهد داشت. تابها و صندلی های کودک برای رشد او مناسب نیستند زیرا هنگامیکه درون آنها قرار می گیرد و والدین مشغول کاری هستند ممکن است او را فراموش کنند. بدین طریق آنها به کودک امکان می دهند تا به صورت غیرفعال محیط اطرافشان را مشاهده کنند تا اینکه بخواهند به طور فعال آن را کشف کنند.
از شیر گرفتن
در این محدوده سنی است که از شیر گرفتن کودک آغاز می شود. بعضی ها 6 ماهگی را برای این کار توصیه می کنند اما می توانید ببینید که چه وقت کودکتان آمادگی دارد. این کار می تواند به سادگی این باشد که کودک خوردن بزرگترها را تماشا کند.
مونتسوری برای کمک به این فرآیند راهنماییهایی دارد. بگذارید کودک مکانی مشخص داشته باشد که هنگام قرار گرفتن در آنجا به یاد زمان خوردن غذا بیافتد. او در زمان خوردن غذا ممکن است زودتر از خانواده غذایش را بخورد اما هنوز هم می تواند عضوی از خانواده ای باشد که روی یک صندلی بلند پشت میز نشسته و نه اینکه دور از میز غذاخوری به میز و صندلی کوچک خود و به فضای خود محدود شده باشد.
هنگام آشنا کردن کودک با اولین غذا زمانی را انتخاب کنید که هیچ عجله ای ندارید و می توانید غذا را با آسودگی میل کنید. بدین صورت این تجربه یک تجربه مثبت خواهد شد.
زبان
در این مرحله کودکان شروع به حاضرجوابی می کنند و گفته های خودشان را با صداهایی که می شنوند آزمایش می کنند. مهم است که با کودکان ارتباط برقرار کنیم.
ریتم برقراری ارتباط می تواند اینگونه باشد که اول بزرگترها، بعد سکوت و بعد کودک حرف بزند. این برای آنها الگو می شود که ارتباط چگونه برقرار می شود. والدین ممکن است آنچه کودک گفته است را تقلید کنند و یا چیز دیگری بگویند.
زمانیکه با کودکتان صحبت می کنید نیازی نیست صدایتان بلند باشد. مانند افراد دیگر به طور واضح با او صحبت کنید. نیازی به صحبت کردن کودکانه نیست زیرا کودک زبان واقعی را یاد می گیرد. او زبان را طوری که ما با او صحبت می کنیم خواهد آموخت، بنابراین به درستی با او صحبت کنید. درباره اشیایی که در اطرافتان هست با او گفتگو کنید: آنچه را که آنها می بینند شرح دهید و فقط از آموزشهایی درباره آنچه که از آنها می خواهید تا انجام دهند صحبت نکنید.
وقتی کتابی را می خوانید یکبار به اشیا اشاره کنید و نام آنها را بگویید. این کار به کودک یاد می دهد که هر چیز اسمی دارد و او اگر آن کلمه را پیوسته برای خودش تکرار کند می تواند آن را یاد بگیرد.
خواب
والدین! برای خواب کودک ارزش قائل شوید. وقتی کودک خواب آلود و یا خسته است بگذارید به تنهایی بخوابد. این مطلب به این معنی است که به کودک اجازه ندهید تا با چیزی مثل پستانک، پتو، تکان دادن یا تاب دادن بخوابد. بهتر است کودک زودتر عادت کند که به تنهایی بخوابد تا دیرتر. شخص ممکن است با کودک بنشیند و یا اینکه او را به حال خود بگذارد تا خوابش ببرد.
همچنین مونتسوری توصیه می کند که کودک را در چیزی نپیچید و یا او را در پتو قرار ندهید زیرا این کار از حرکت او جلوگیری می کند. همانطور که قبلا گفته شد نیازی نیست که کودک را در تختخواب قرار دهید و می توان رختخواب او را روی کف زمین پهن کرد. بعدها کودک می تواند انتخاب کند که چه وقت می خواهد بخوابد یا نخوابد و یا در اتاقش بازی کند.
مترجم:سمیه قائمی نسب
*****کپی برداری با ذکر منبع بلامانع است*****