تغذیه انحصاری با شیرمادر برای مدت شش ماه یعنی :
دریافت فقط شیر مادر توسط شیر خوار از:
- مادرخود
- دایه
- شیردوشیده شده
بدون دریافت غذا و یا نوشیدنیهای دیگر بجز :
- قطره یا شربت ( ویتامین ، دارو )
مزایای تغذیه با شیر مادربرای کودک
* تازه و سالم است و آسان هضم می شود.
* همواره در درجه حرارت مناسب در دسترس است.
* امکان ابتلا به بیماری و خطر آلرژی را در شیرخوار کاهش می دهد.
* تماس بدنی نزدیک کودک با مادر، موجب احساس آرامش و امنیت در او می شود.
* ترکیب تغذیه ای شیر مادر همگام با رشد کودک تغییر می یابد.
* پیشگیری از برخی از بیماریهای مزمن مانند بروز چاقی، دیابت، فشارخون در بزرگسالی
* بهبود سریع بیماریها
* افزایش هوش
* کاهش بروز حساسیت
* نیازی به آماده سازی شیر، شستن شیشه شیر وسرپستانک نیست.
* از نظر اقتصادی مقرون به صرفه است.
* موجب رضایت خاطر و آرامش می شود.
* رحم مادر سریعتر به اندازه قبل از بارداری برمی گردد.
* کاهش میزان بروز سرطان پستان و برخی انواع سرطان تخمدان
* کمک به مادر برای از دست دادن وزن به طور طبیعی
* تقویت رابطه عاطفی بین مادر و نوزاد
* تاخیر در حاملگی مجدد
هرچه طول دوره شیردهی افزایش یابد، فوائد حاصل از آن بیشتر و موثرتر ظاهر می شود.
فواید تغذیه انحصاری با شیر مادر در طی روزهای اول برای شیرخوار(خواص و اهمیت آغوز)
• کاهش بروز زردی نوزادی به علت اثر مسهل کلستروم
• رساندن ایمنوگلوبولین بیشتر با کلستروم /محافظت در برابر ابتلا به عفونت
• سرشار از ویتامین آ
• دفع سریع مکونیوم
• جلوگیری از حساسیت و تحمل نکردن غذا
• افزایش طول مدت تغذیه با شیر مادر به علت تماس پوست به پوست و مکیدن مکرر
• فرصت مناسب برای شیرخوار جهت عدم استفاده از پستانک و شیشه
بحث و نتیجه گیری
تغذیه انحصاری با شیر مادر در 6 ماه اول زندگی برای رشد و تکامل کودک از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
اکثریت مادران قادر به شیر دهی موفق می باشند به ویژه اگر از طرف پزشک و خانواده به او اعتماد به نفس و اطمینان خاطر داده شود و مورد حمایت قرار گیرد.
اهمیت تغذیه از 6 تا 12 ماهگی:
*فعالیت کودک بیشتر شده و در نتیجه نیاز او به انرژی نیز بیشتر میشود.
*هنوز غذای اصلی او شیر مادر است و دادن غذا نباید موجب کم کردن تعداد دفعات شیردهی شود.
*حجم معده کودک کوچک است و نباید آنرا با غذاهای رقیق وحجیم پر کرد.
*زمان شکل گیری عادتهای غذایی کودک است , ایجاد عادتهای غذایی خوب مثل مصرف غذاهای * کم نمک و تنوع غذایی به حفظ سلامتی او در سالهای بعدی عمر کمک میکند.
غذای مناسب برای تغذیه تکمیلی
*نرم وسهل الهضم بودن
*حجم کم وانرژی بیشتر
*قابل دسترس به مواد اولیه آن
*ارزان ومناسب عادات غذائی خانواده
*تازه، پاکیزه، بهداشتی و پخت کامل
*امکان استفاده در حجم کم وبه دفعات
*مقوی و مغذی باشد (تأمین انرژی، پروتین، املاح و ویتامین)
عفونتهای شایع در کودکان
*عفونت های حاد تنفسی
*بیماریهای اسهالی
*بیماریهای انگلی : کرمک / ژیاردیا
تغذیه در عفونتهای حاد تنفسی
*زیاد کردن تعداد دفعات غذا خوردن در طول بیماری و حداقل دو هفته بعد از آن
*استفاده از غذا هایی مانند سوپ ، آش و فرنی که احتیاج به جویدن ندارد.
*اضافه کردن روغن مایع یا کره چرب تر به غذای کودک جهت کسب انرژی بیشتر
*افزایش تعداد دفعات شیر مادر برای کودکان زیر 6 ماه
*برای کودکان بی اشتها که پستان مادر را نمی گیرند، دوشیدن شیرمادر و دادن با قاشق یا فنجان
*دادن مایعات فراوان به کودک بالای 6 ماه در زمان بیماری
تغذیه در بیماریهای اسهالی
در کودک کمتر از 6 ماه:
به مادر توصیه شود به دفعات بیشتر و طولانی تر در هر وعده به کودک خود شیر دهد
در موارد کم آبی شدید از محلول ORS استفاده شود
در کودک بالای 6 ماه:
6 وعده در روز به کودک غذا داده شود
اضافه کردن یک قاشق مربا خوری روغن نباتی مایع به هر وعده غذا
دادن مقدار اضافی غذاهای آبکی مانند سوپ و...
ار دادن انواع نوشیدنی های صنعتی مثل آب میوه صنعتی و نوشابه پرهیز گردد.
پپیشگیری ازبیماریهای انگلی
شست و شو و ضد عفونی نمودن کامل سبزی و میوه ها
بهبود روش های آماده کردن و نگهداری مواد غذایی
شستن دست ها قبل از تهیه و طبخ غذا
توجه به تغذیه کودک و استفاده از مواد مغذی و مقوی به دفعات
استفاده از آب آشامیدنی سالم