چرا کودکان با هم دعوا می کنند؟
بچه ها به دلایل مختلف با هم بحث و
دعوا می کنند و همدیگر را اذیت می کنند. گاهی آنها خسته، عصبی و گرسنه هستند؛ گاهی
نیز به دنبال جلب توجه هستند؛ گاهی می خواهند قدرت خود را اثبات کنند و گاهی نیز
دنبال یک همبازی و همراه می گردند.
اگر بدانید بچه ها چرا با
هم دعوا می کنند شاید این موضوع بتواند به شما کمک کند تا بدانید چه کاری را باید
انجام دهید تا این تنش ها کاهش یابد و روابط دوستانه تری بین بچه ها حاکم شود.
در زیر به عللی اشاره میشود که شاید در مورد فرزندان شما هم
صدق کند:
1- توجه نکردن به نیازهای
اساسی آنان
وقتی بچه ها خسته، گرسنه و عصبی
هستند، احساس لذت، شادی و همکاری با یکدیگر را ندارند؛ اگر خسته و خواب آلود هستند
به آنها کمک کنید تا کمی بخوابند و استراحت کنند؛ یک خوراکی یا نوشیدنی خنک به
آنها بدهید و یا یک کار جالب را برای آنها تدارک ببینید؛ ممکن است به طور شگفت
انگیزی جوّ صلح و آرامش به خانه حکمفرما شود.
2- تلاش برای بدست
آوردن توجه
بعضی اوقات برای اینکه بچه ها توجه
والدین را جلب کنند، وارد یک عادت بد و چرخه معیوب می شوند. تا زمانی که آنها
ساکت، آرام و منطقی هستند و با هم همکاری و بازی می کنند، شما سرگرم کارهای خودتان
هستید و هیچ توجهی به آنها ندارید. اما بلافاصله که جنگ و دعوا را با هم شروع می
کنند، شما سر صحنه حاضر می شوید؛ با آنها حرف می زنید؛ حتی آنها را دعوا می کنید؛
نصیحت می کنید و برای آنها وقت می گذارید.
اگر در خانه شما این حالت وجود دارد، وقت آن است که با یک
برنامه ریزی صحیح و تجدید نظر در برنامه های گذشته تصمیم بگیرید:
• زمانی
که فرزندان شما رفتار خوب و مناسب دارند، به آنها توجه کنید و آنها را تشویق و
تحسین کنید.
• سعی کنید نسبت به دعواها و جر و بحث های کوچک بی توجه باشید، گویی نه چیزی
می بینید و نه چیزی می شنوید؛ سرگرم کار خودتان شوید؛ خونسرد و آرام بمانید و از
نگاه کردن به آنها اجتناب کنید. بعضی مواقع لازم است کارهای بچه ها را نادیده
بگیرید. البته مشروط به این که هیچکدام از آنها در معرض آسیب و خطر نباشند.
• به بچه ها بیاموزید که توجه را به روش مثبتی بطلبند و با رفتارهای منفی
متوسل به جلب توجه نشوند. مثلا به فرزند خود بگویید: موقعی که دلت می خواد من بغلت
کنم و نوازشت کنم به من بگو. من همیشه نمی توانم برای یک مدت طولانی با تو بازی
کنم، اما می توانم زمانی را برای خواندن کتاب برای تو بگذارم؛ یا جیغ و فریادهای
تو گوش مرا اذیت می کند، سعی کن شانه هایم را تکان دهی و آرام خواسته ات را بگویی.
اگر بدانید بچه ها چرا با هم دعوا می کنند
شاید این موضوع بتواند به شما کمک کند تا بدانید چه کاری را باید انجام دهید تا
این تنش ها کاهش یابد و روابط دوستانه تری بین بچه ها حاکم شود.
• زمانی
را به هر کدام از بچه ها اختصاص دهید. مطالعات نشان داده که توجه یک به یک با زمان
20- 15 دقیقه برای هر بچه در طول روز بطور قابل توجهی از رفتارهای پرخاشگرانه و نق زدن او می کاهد. مثل:
بازی کردن با او، خواندن کتاب برای
او، یا بطور خیلی ساده درگیر کردن او در فعالیت های معمول روزانه (مثل، شستن
ماشین، گردگیری، آشپزی و …) راه های خوبی برای توجه مثبت به کودک هست.
3- مقایسه کردن کودکان با یکدیگر
گاه شما متوجه نیستید ولی ممکن است به
دلایل مختلف بچه ها را با یکدیگر مقایسه کنید. شاید فکر می کنید چنین مقایسه ای
کودک را شرمنده کرده و انگیزه ای می شود تا او بهتر عمل کند؛ اما برعکس، مقایسه
کردن باعث ایجاد حسادت و رشک در بچه ها می شود و روابط آنها را با هم خراب میکند.
4- توانایی متفاوت کودکان در همکاری و بازی کردن با هم
به نظر می رسد بعضی از بچه ها یک توانایی خاصی برای جذب خواهر
یا برادرشان به بازی دارند؛ ولی عده ای از بچه ها در این زمینه مشکل دارند و زود
به این نتیجه می رسند که باید با بحث و دعوا برادر یا خواهرشان را درگیر بازی کنند.
یعنی هدف اصلی آنها این است که با
خواهر یا برادرشان بازی کنند، اما نمی دانند چگونه باید شروع کنند و این کار را
انجام دهند.
شما به کرات این جملات را از زبان
فرزندانتان شنیده اید (باید با من بازی کنی، مامان ببین نمی خواد با من بازی کنه،
من حوصله ام سر رفته. اصلا حالا دیگه نوبت منه که پلی استیشن بازی کنم و...)
• شما
می توانید به فرزندانتان
بیاموزید که چگونه با یکدیگر
ارتباط بهتری برقرار کنند. به بچه ها کلماتی را یاد دهید که باعث بازی بهتر و
همکاری بهتر آنها شود.
• فعالیت هایی را تدارک ببینید که برای سنین مختلف جالب باشد و
بچه های با گروه سنی متفاوت بتوانند و علاقمند باشند که آنها را انجام دهند. بچه
های بزرگتر خیلی زود از بازی با بچه های کوچکتر خسته می شوند، چرا که بچه های
کوچکتر می خواهند بازی کنند اما مهارت های محدودی دارند. به بچه های بزرگتر یاد
دهید که چگونه برای وادار کردن بچه های کوچکتر به بازی به آنها تکالیف ساده بدهند.
• وقتی
را برای هر کدام از فرزندان خود اختصاص دهید و با آنها فعالیت هایی را انجام دهید
که متناسب با سن، علایق و نیازهای آنهاست.
شرایطی را ایجاد کنید که هر کودکی
احساس کند بی نظیر و خاص است. لازم نیست و یا حتی ممکن نیست که با بچه ها بطور مساوی رفتار کنید.
منبع: انجمن روانپزشکی کودک و نوجوان