. سعید ناجی، موسس گروه فلسفه برای کودکان ونوجوانان در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی است. این کارگروه حدود ۸ سال است که فعالیت میکند ولی در این چندسال اخیر بیشتر شناخته و فعالیت هایش گسترده تر شده است به طوریکه در حال حاضر در بعضی از مدارس کلاس های درسی تحت عنوان «فلسفه برای کودکان» برگزار میشود. همچنین در طول این سالها مربیان مختلفی برای این دورهها آموزش دیدهاند و کتاب های مختلفی هم در این حوزه منتشر شده است.
یکی از مشکلاتی که در حوزه آموزش فلسفه برای کودکان وجود دارد این است که عمده افراد به خصوص والدین فکر میکنند که قرار است بچه ها سرکلاسی حاضر شوند که در آنجا از کانت، سقراط و افلاطون صحبت میشود در حالیکه اینطور نیست؛ در واقع بچههای این کلاسها راه درست فکر کردن را میآموزند.
چندی پیش در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی پنلی با عنوان «کودکان دیروز، متفکران امروز» با حضور شاگردان کلاسهای فلسفه برای کودکان، خانواده های آنان و مربیان شان برگزار شد. گزارش کوتاهی که در ادامه میخوانید صحبتها و نظرات بچه هایی است که چندین سال در کارگاه ها و کلاسهای آموزشی فبک شرکت داشتند.
عنوان فلسفه برای کودکان موجب شده که خیلیها به این کلاسها اهمیت خاصی ندهند در حالیکه بسیاری از خانوادهها بچههایشان را در کلاسهای ورزشی، زبان خارجی و … به راحتی ثبتنام میکنند ولی نسبت به این کلاسها موضع دارند.
خوبی کلاسهای فبک این است که خیلی از چیزهایی که در حاشیه است در اصل قرار میگیرد. در این کلاسها علاوه براینکه همه با یکدیگر دوست هستند، بچهها یاد میگیرند که از قدرت ذهنشان استفاده و تبادل نظر کنند و سر یک موضوع به توافق برسند. ضمناً در این کلاسها اعتماد به نفس بچهها بالا میرود و بچهها یاد میگیرند که از مشورت دیگران فرار نکنند، آنها انتقادپذیر میشوند و یاد میگیرند هیچ حرفی را بدون دلیل و فکر قبول و یا رد نکنند. این بچهها نسبت به سایر بچهها راحت تر وارد اجتماع و در نهایت موفق میشوند. منظور از موفقیت در کلاسهای فبک، آوردن رتبه در کنکور نیست، موفقیت در فبک یعنی اینکه بچهها یاد میگیرند از کارهایی که بلدند انجام دهند استفاده کامل کنند.
این دانشآموز کلاسهای فبک در پایان یک درخواست از خانواده ها کرد و گفت: من از خانواده ها می خواهم که بچه هایشان را به فکر کردن تشویق کنند و از آنها بخواهند که درباره موضوعات مختلف نظر بدهند و تبادل نظر کنند، منظورم هم از تبادل نظر این است که نظرخودشان را بدهند، نظر آنها را هم بشنوند نه اینکه نظرها یکطرفه باشد. نکته آخر اینکه اگر بچه هایتان را به کلاس های فبک نمی فرستید حداقل یکسری از کارها و تمرینهای ساده را با آنها در خانه انجام دهید چون خیلی در آینده بچههایتان تأثیر دارد.
کلاسهای فبک اولین و اصلیترین چیزی که به آنها یاد میدهد خوب گوش کردن است. وقتی خوب گوش کردن را یاد بگیریم، میتوانیم خوب انتقاد کنیم و تصمیم بگیریم.
بعد از گذراندن این کلاسها دیگر از ترسی از حرف زدن نخواهند داشت و از مورد قضاوت قرار گرفتن ناراحت نمیشوند. ، اعتماد به نفس بالا در اظهار نظر کردن پیدا میکنند یکی دیگر از این بچه ها با تأئید صحبتهای در طول این کلاسها یاد میگیرند که خودشان را در جایگاه طرف مقابل قرار دهند تا حرف های بقیه را بهتر متوجه بشوند و بتوانند موضوعات را بهتر طبقه بندی کنند. مسائل را به شیوه درست بیان و منطقیتر فکر کنند ضمناً این کلاسها در موضوع دوستیابی کمک بینظیری به افراد میکند. امیدواریم که به زودی شاهد سراسری شدن این کلاسها در همه مدارس کشور باشیم تا بچههای امروز در آینده نسلی مفید و کارآمد در جامعه بشوند.
فلسفه برای کودکان یا p4c به کودک نحوه درست فکر کردن را آموزش میدهد و برای این لزوم نیاز هست تا والدین این فرزندان دلبند نیز نحوه آموزش دادن و نحوه برخورد با کودک را یاد بگیرند تا در محیط خانه و خانواده نیز این نوع تفکر خلاق و هوشمندانه جاری شودعمده
برای اجرای این امر مهم رویش طلایی کوچولوها کلاسی تحت عنوان فلسفه برای کودکان (مخصوص والدین) را با حضور خانم دکتر امی را برگزار میکند.
جلسه فلسفه برای کودک در شرق تهران