استرس نداشته باشید. این یک تمرین ساده است که به شما کمک میکند همانطور که با روشی غیر تهدید آمیز به فرزندتان یاد میدهید که با آتش بازی نکند یا در زمان رد شدن از عرض خیابان به هر دو طرف خیابان نگاه کند به او بیاموزید که این قوانین ایمنی شخصی را در موقعیتهای زندگی به کار ببندد.
موقعیتهای خیالی زیر را در قالب بازیِ " اگر... شود، شما چه می کنی؟" ، به دقت برای کودک توصیف کنید (میتوانید برای کمک به جذابیت بازی و درک بهتر کودک از عروسکهای دستی، نقاشی یا قصه هم استفاده کنید) و به او فرصت دهید تا بگوید چگونه قوانین بالا را به کار خواهد گرفت.
در این جا قوانین ایمنی فردی را در قالب موقعیتهای فرضی و ملموس زندگی قرار داده و از کودک میخواهیم تا بر اساس این قوانین به سۆالی که درباره هر موقعیت وجود دارد پاسخ دهد.
الف) اگر شما در حیاط یا کوچه مشغول بازی باشی و یکی از همسایهها از شما بخواهد تا برای بردن سبد خریدش به داخل خانه به او کمک کنی، شما چه میکنی؟
(پاسخ این سۆال، قانون اول ایمنی فردی است. قانون اول میگفت: قبل ازاینکه هر گونه تغییری در برنامههایتان ایجاد کنید مثلاً بخواهید جایی بروید، یا چیزی را از کسی بپذیرید، حتماً با یکی از والدین یا در غیاب آنها با یک فرد قابل اعتماد دیگر در میان بگذارید).
پاسخ مطلوب کودک باید چنین باشد: قبل از این که تصمیمی بگیرم، جایی بروم یا چیزی را از کسی قبول کنم، اول با والدینم صحبت میکنم. مثلاً قبل از کمک به همسایه زنگ خانه را میزنم و به مادرم اطلاع میدهم که همسایه از شما کمک خواسته است.
ب) اگر با یکی از اقوام بیرون رفته باشی و او به شما پیشنهاد بدهد که به او اجازه بدهی تا بدون لباس از شما عکس بگیرد شما چه میکنی؟
(بر اساس قانون سوم ایمن فردی: این بدن شماست و شما حق دارید که به هر کسی که در صدد بر میآید تا نقاط حساس بدن شما را لمس کند یا کاری بکند که شما اشتباه میدانید بگویید: نه! و بر اساس قانون چهارم: اگر زمانی مورد صدمه واقع شدید یا ترسانده شدید یا احساس ناراحتی در شما به وجود آورد، با یک بزرگتر قابل اعتماد صحبت کنید.).
پاسخ مطلوب کودک باید چنین باشد: به آن آشنا میگویم که نمیخواهم به این شکل از من عکس گرفته شود. وقتی هم به خانه برگشتم حتماً موضوع را با والدینم در میان میگذارم.
اگر پرستار یا مربیتان از شما بخواهد که روی پایش بنشینی و او در حالی که داستانی برای شما میخواند عکسهایی از آدمهای برهنه به شما نشان بدهد چه میکنی؟ (این موقعیت براساس قانون چهارم بنا شده است).
پاسخ مطلوب کودک باید چنین باشد: از او دور میشوم و جریان را به والدینم میگویم
ج) اگر در خانه دوستتان مشغول بازی باشی و برادر بزرگتر او و دوستانش شما را به یک جمعی دعوت کنند که در آن شما باید لباسهایتان را کامل دربیاوری و با آنها کشتی بگیری، و دوستتان هم شما را تشویق کنند که این کار را بکنی، شما چه میکنی؟
(بر اساس قانون سوم: این بدن شماست و شما حق دارید که به هر کسی که در صدد بر میآید تا نقاط حساس بدن شما را لمس کند یا کاری بکند که شما اشتباه میدانید بگویید: نه! و بر اساس قانون چهارم: اگر زمانی مورد صدمه واقع شدید یا ترسانده شدید یا احساس ناراحتی در شما به وجود آمد، با یک بزرگتر قابل اعتماد صحبت کنید).
پاسخ مطلوب کودک باید چنین باشد: به دوستم میگویم که باید به خانه برگردم و فوراً محل را ترک میکنم. وقتی به خانه رسیدم، ماوقع را به والدینم اطلاع میدهم.
د) اگر یک همسایهای که قبلاً والدینتان به شما نگفتهاند که میتوانی با او جایی بروی به سراغ شما بیاید و به شما بگوید که مادرتان بیمار است و شما باید با او بروید چه میکنی؟
(این موقعیت براساس قانون اول و قانون دوم بنا شده است)
پاسخ مطلوب کودک باید چنین باشد: اول و قبل از این که تصمیمی بگیرم، جایی بروم یا چیزی را از کسی قبول کنم، اول با والدین یا یکی از اقوام یا دوستان معتمد خانوادگی صحبت میکنم.
اگر در مدرسه باشم به سراغ مدیر یا معلم میروم و از او میخواهم در باره این موضوع تحقیق کند. اگر در خانه یا جای دیگری باشم با افراد قابل اعتمادی از دوستان و اقوام که احتمال میدهم از موضوع باخبر باشند تماس میگیرم تا مطمئن شوم. تا از صحت موضوع مطلع نشدهام با او هیچ جا نمیروم.
ه) اگر دریک مکان تفریحی عمومی (مثلاً استخر) باشی و فردی سعی کند به بخشهای حساس بدنتان دست بزند چه میکنی؟
(این موقعیت براساس قانون اول و قانون سوم بنا شده است)
پاسخ مطلوب کودک باید چنین باشد: با تمام قدرتم سر آن فرد فریاد میزنم " به من دست نزن" و با آخرین سرعتی که میتوانم محل را ترک میکنم چون این بدن من است. همچنین موضوع را با والدینم یا فرد معتمدی که همراهم است درمیان میگذارم.
و) اگر در حالی که باران میبارد شما در راه رفتن به مدرسه باشی و اتومبیلی توقف کند و راننده از شما دعوت کند که سوار بشوی چه میکنی؟
(این موقعیت براساس قانون اول و قانون چهارم بنا شده است)
پاسخ مطلوب کودک باید چنین باشد: نیازی نیست که برای پاسخ دادن به اتومبیل نزدیک شوم. اگر والدینم اجازه نداده باشند، از همان فاصلهای که ایستادهام، به او میگویم:" نه متشکرم". اگر راننده اصرار کرد باز هم به او نه میگویم و راه خودم را پیش میگیرم. همچنین موضوع را وقتی که به مدرسه رسیدم به معلم و وقتی که به خانه رسیدم به والدینم میگویم.
م) اگر شما در زمین بازی مشغول بازی باشی و یک بزرگسال به سراغتان بیاید و از شما بخواهد تا در یافتن توپ گم شدهاش به او کمک کنی، شما چه می کنی؟
(این موقعیت براساس قانون اول و قانون چهارم بنا شده است)
پاسخ مطلوب کودک باید چنین باشد: بزرگسالان باید از بزرگسالان دیگر کمک بخواهند. به آن فرد میگویم که من باید قبل از رفتن به جایی اول به والدین یا فرد همراهم اطلاع بدهم. همچنین جریان را به والدینم میگویم.
ی) اگر پرستار یا مربیتان از شما بخواهد که روی پایش بنشینی و او در حالی که داستانی برای شما میخواند عکسهایی از آدمهای برهنه به شما نشان بدهد چه میکنی؟
(این موقعیت براساس قانون چهارم بنا شده است)
پاسخ مطلوب کودک باید چنین باشد: از او دور میشوم و جریان را به والدینم میگویم.
تمرین موقعیتهای گوناگون به کودکان کمک میکند تا در زمینه ایمنی فردی به اعتماد به نفس بالاتری دست یابند. هرقدر فرصت تمرین این مهارتها بیشتر باشد قدرت یادگیری و بهکارگیری راهکارهای خود محافظتی در آنها بیشتر می شود
ل) اگر در حال استفاده از اینترنت برای کار مدرسهتان باشی و یک پیغامی برای شما برسد که ازتان بخواهد فرمی را شامل نام، آدرس، تولد و شماره تلفن وارد کنی تا برنده یک جایزه شوی چه میکنی؟
(این موقعیت براساس قانون اول بنا شده است)
پاسخ مطلوب کودک باید چنین باشد: اطلاعات شخصیام را در اینترنت قرار نمیدهم. چون هیچوقت هیچکس نمیتواند بگوید که این اطلاعات چگونه و توسط چه کسی استفاده خواهد شد.
شما میتوانید موقعیتهای جالب دیگری هم خودتان خلق کنید و درک کودک را از این قوانین مورد بررسی قرار دهید. تمرین موقعیتهای گوناگون به کودکان کمک میکند تا در زمینه ایمنی فردی به اعتماد به نفس بالاتری دست یابند. هرقدر فرصت تمرین این مهارتها بیشتر باشد قدرت یادگیری و بهکارگیری راهکارهای خود محافظتی در آنها بیشتر می شود.