سوالات والدین درباره تربیت جنسی کودکان
تربیت جنسی کودک یکی از مهم ترین و حساس ترین مسائل در حوزه های تربیت است زیرا نقشی مهم در آینده و سعادت و شقاوت کودک دارد. تلویزیون، ماهواره و اینترنت، از ویژگی های عصری است که در آن زندگی می کنیم و به نظر می رسد باید آگاهی و تربیت جنسی را از طریق صحیح به فرزندان منتقل کنیم.
عصر اطلاعات است و سرعت، و بچه های ما فرزند همین زمانه اند. طوری که دیگر به این راحتی نمی توان سرنوشت آنها را از همان کودکی تا بزرگسالی و پیری خواند. دنیا پیچیده شده و آلوده. و از خیلی ها می شنویم که پیچیدگی و آلودگی دنیای مدرن را بهانه می کنند، برای توجیه ناآگاهی شان از چیزهایی که باید به فرزندان شان بیاموزند.
به سن خاصی نمی شود اشاره کرد. از دوران پیش از دبستان، دبستان، دوران بلوغ، جوانی، میانسالی و حتی سالمندی این آموزش ها لازم است. البته شکل آن در هر دوره متفاوت است.
برخی آسیب ها علاوه بر این که جسم کودک را به شدت تهدید می کند، سلامت روان او را هم با مشکلات جبران ناپذیری مواجه خواهد کرد موضوع آسیب های جنسی از همین دسته است. آثار این زخم های روانی می تواند سال های سال در وجود فردی که مورد سوء استفاده قرار گرفته، باقی بماند. تربیت جنسی شیوه پیشگیرانه ای است که برای ایمن نگه داشتن کودک و اجتناب از مصائب و گرفتاری های بعدی مطرح می شود.
پاسخ به دو سوال سرنوشت ساز والدین درباره تربیت جنسی کودکان
برخی جوامع توانسته اند با مسئله تربیت جنسی کودکان به شکلی علمی و عملی برخورد کنند اما در کشور ما به دلایلی این اتفاق نیفتاده است.
با این حال، دیگر زمان پرده پوشی، نگاه حذفی و پاک کردن صورت مسئله به پایان رسیده است زیرا دسترسی آسان و چه بسا افسارگسیخته کودکان به ابزارهای ارتباطی سبب شده تا آن ها خیلی زودتر از گذشته با مسائل جنسی آشنا شوند؛ بنابراین آموزش های تربیت جنسی را می توان بخشی از مهارت های مورد نیاز والدین امروزی دانست.
تربیت جنسی از مهم ترین و حیاتی ترین مسائل در تربیت کودکان است
بررسی واکنش والدین به کنجکاوی های فرزندان
مشاهدات کلینیکی روان شناسان حاکی از آن است که والدین در مواجهه با کودکانی که سوالاتی در زمینه جنسی مطرح می کنند معمولا چند واکنش کلی را نشان می دهند.
محتمل ترین پاسخ در مواجهه با کنجکاوی های کودکان سرزنش یا چه بسا تنبیه کودک است. همچنین گاهی اوقات والدین مایلند به سوالات پاسخ مناسب بدهند، اما روش ارائه متناسب با سن کودک را نمی دانند و پاسخ هایی می دهند که راهگشا نیست.
تصور اشتباه اما خطرناک و رایج والدین
دو موضوع سبب می شود علاقه کودکان به اطلاعات جنسی زیاد شود. اول دسترسی راحت به اطلاعات از طریق اینترنت، ماهواره، تلفن همراه و ... و تبادل آن ها در فضاهای مشترک کودکی مانند مدارس و مهد کودک ها و دوم، پنهان کاری والدین است.
بنابراین چون کودکان فهم هوشمندانه ای از این موضوع ندارند؛ بی جواب ماندن سوال های اولیه عاملی برای کنجکاوی بیشتر می شود. بسیاری از والدین به اشتباه تصور می کنند غریزه جنسی در کودکان وجود ندارد و تا زمان بلوغ بروز نمی یابد.
6 اصل اساسی در تربیت جنسی کودک
1- در مواجهه با سوالات کودکان هیچ گاه دروغ نگویید و پنهان کاری نکنید. پنهان کاری باعث می شود کودکان نسبت به حقیقت بد گمان شوند، اعتمادشان به شما از بین می رود و از منابع نامعتبر، مدیریت نشده و آسیب زا به اطلاعات دسترسی پیدا می کنند. همچنین پنهان کاری، کودک شما را در معرض آسیب سوء استفاده قرار می دهد.
2- متناسب با سن و سال کودک و آگاهی اش آموزش و اطلاعات در اختیارش قرار دهید. نه افراط کنید نه تفریط. در این زمینه نیاز به مشاور و مطالعه کتاب های مرتبط برای پدر و مادرها، بسیار مورد تاکید است.
3- همیشه پاسخ به پرسش های کودک را با طرح پرسش از کودک مدیریت کنید. با این روش می توانید دانسته ها یا حدسیات کودک را به روش درست ساماندهی کنید.
4- همه آموزش های خود را تا سن راهنمایی معطوف کنید به تولید مثل. یعنی موضوع لذت بخش بودن رابطه جنسیرا تا سن راهنمایی برای کودک طرح نکنید بلکه هدف از رابطه جنسی را صرفا به تولید مثل محدود کنید.
5- در حضور کودک اعضای بدن او را به خودش معرفی کنید. معمولا کودکان در سن دو سالگی به بعد کارکردهای اعضای بدن مثل گوش و چشم را می شناسند. در معرفی اعضای بدن می توان از عروسک، اطلس های پزشکی یا آینه استفاده کرد. پس از معرفی اعضای بدن مانند دست و پا و چشم و پرسیدن از کارکرد آن ها درباره اعضای جنسی هم با عنوان کردن نام علمی آن ها (اعضای جنسی) کارکرد آن ها (تولید مثل) را نیز در همین حد مطرح کنید.
پدر میتواند نقش مهمی در تربیت جنسی دختر ایفا کند
6- اعضای تناسلی بدن را به عنوان اندام های خصوصی که هیچ فردی حق ندارد ببیند یا لمس کند به کودک معرفی کنید. به کودک خود آموزش دهید اگر فردی خواست قسمت های خصوصی بدنش را لمس یا نگاه کند آن را با شما در میان بگذارد. از واژه «راز خوب» و «راز بد» برای این آموزش استفاده کنید. رازهای خوب مانند این که فردا تولد پدر است و من و مامان می خواهیم او را غافلگیر کنیم. راز بد هم مانند این که فردی اندام های خصوصی تو را ببیند یا لمس کند و از تو بخواهد این راز را مخفی نگه داری. به کودک آموزش دهید که حتما رازهای بد را به پدر، مادر، معلم، مربی مهد و ... بگوید زیرا این موضوع به تو آسیب می زند. با استفاده از بازی ها این موضوع را آموزش دهید؛ برای مثال از نقاشی برای شناسایی افراد معتمد یا غریبه استفاده کنید یا به کمک ایفای نقش، پدر و مادر نقش غریبه، معلم و کودک را بر عهده بگیرند.
سخن پایانی بسیار مهم
کلام پایانی این که به عنوان پدر یا مادر در درجه اول سعی کنید شنونده خوبی باشید. با دقت به صحبت های کودکان تان گوش دهید. ریشه بسیاری از انحرافات جنسی در ناتوانی والدین در آموزش صحیح جنسی یا اطلاعات غلطی است که به کودکان داده اند؛ بنابراین در هر حالتی با کودک خود صادق باشید تا کودک تان با حس اعتماد درونی شده به شما رشد کند.