همه چیز درباره خلاقیت (بخش اول)

چرا خلاقیت؟

اگر چه تمدن و فرهنگ بشری نتیجه تلاش همه ی آدمیان در تمام دوران هاست، اما غنا و عظمت آن را مدیون گروه کوچکی از انسان ها هستیم که کاشف، مخترع، هنرمند یا متفکر نامیده می شوند. از کشف آتش تا خلق آثار هنرمندانی بزرگ همچون نوشته های شکسپیر، نقاشی های کمال الملک، سروده های فردوسی و ... که همگی حاصل خلاقیت و نبوغ این افراد بوده اند.

اکنون به این نتیجه رسیدیم که برای داشتن چنین جامعه ای با افراد خلاق و متفکر نیازمند آن هستیم که پایه های چنین جامعه ای را محکم بنا نهیم. بنابراین بر آن شدیم تا با سرمایه گذاری بر روی کودکان امروز و رشد خلاقیت در آنها شاهد پدیدار شدن کارمندان و کارشناسانی خلاق، کارآفرین وتوانمند در آینده باشیم.

خلاقیت همواره در زندگی کودکان حضور دارد و خود در بازی ها، نقاشی ها و افسانه ها متجلی می شود. بنابراین در واقع تمام علوم و فنون و هنرها و بطور کلی همه تمدن انسان محصول خلاقیت است و در این خصوص نقش تکوینی و تکاملی دارد.

انسان با خلاقیت می تواند خود را توانا تر کند، بر طبیعت با عظمت غالب شود، جهان اسرار آمیز را بشناسد و مسائل و مشکلات عدیده حیات خود را حل نماید.

از این رو خلاقیت را محور حرکت جهانی قرن حاضر می دانند.

افراد خلاق پذیرای افکار نو هستند و سعی می کنند از افکار نو و جدید برای رسیدن به اهداف خود و سروسامان دادن به آنها بهره ببرند. مستقل هستند، دارای اعتماد به نفس و شوخ طبع هستند. روابط اجتماعی خوبی دارند و بطور کلی در تمام وقایع زندگی به دنبال تجارب جدید هستند و این امر به آنها انرژی و امید فزاینده ای می دهد. خود را به خاطر موفقیت هایشان تشویق می کنند و راهکارهای خوبی ارائه می دهند.

ویژگی های کودکان خلاق

• عادت به وارسی منابع مختلف.
• جسارت در گفتار زیاد.
• طرح سوالات عجیب و غریب.
• کنجکاوی زیاد برای سردرآوردن از امور.
• اشتیاق به صحبت درباره ی کشفیات با دیگران.
• شور و نشاط و مشغولیت های شدید جسمانی.
• دقت و توجه شدید در گوش دادن، مشاهده کردن یا انجام دادن کاری.
• با دقت و اشتیاق به پیرامون خود نگریستن.
• توانایی ابداع بازی های جدید و تغییر در بازی ها.
•  قیاس در صحبت های خود.

چه زمانی انگیزه و خلاقیت کودک در محیط خانه از بین می رود؟

• تاکید بیش از حد والدین بر هوش و حافظه کودک
• ایجاد رقابت میان کودکان
•  تاکید افراطی بر جنسیت کودک
• قرار دادن قوانین خشک و دست و پا گیر در منزل
•  عدم آشنایی والدین با مفهوم واقعی خلاقیت
• انتقاد مکرر از رفتارهای کودک
• بیهوده شمردن تخیلات کودک
•  عدم شناسایی علایق درونی کودک
• عدم وجود حس شوخ طبعی در محیط منزل
•  تحمیل نقش بزرگسالان به کودک برای افزایش خلاقیت کودک باید چه کنیم؟
• حرکت کودک را تحقیر نکنیم، کودکی که احساس حقارت کند دست به خلاقیت نمی‌زند.
• محیط مناسبی برای انجام کارهای خلاق آنها فراهم نمایید.
•  امکانات و وسایلی در اختیار آنها قرار دهید تا به وسیله ی آنها خلاقیت های خود را ابراز نمایند: وسایل موسیقی، نقاشی، طراحی.
•  کارهای خلاق کودک را تشویق کنید و آنها را در معرض نمایش قرار داده و از ارزیابی بیش از حد آنان خودداری کنید.
•  با کودک خود شوخ طبع و مهربان باشید.
•  استعداد فقط سهم کوچکی از خلاقیت است و تمرین و نظم بخشیدن به آن از اهمیت بیشتری برخوردار است.
•  امکان شرکت در فعالیت ها و کلاس های ویژه را برای آنان فراهم نمایید.
•  به عنوان بزرگسال خود به انجام کارهای خلاق بپردازید و اجازه دهید کودکان شما شاهد کارهای خلاق شما باشند و بیاموزند.
•  بازی های ابتکاری نقش مهمی در فعالیت ثمربخش و خلاقانه کودک ایفا می کند. مربی نباید موضوع بازی را به کودک تحمیل کند. او در این صورت حس ابتکار و نیروی ابتکار و تخیل و استقلال را از آنها سلب می کند. بسیار مهم است که بازی‌ها قالبی نباشد و راه را برای ابتکار کودکان بگشاید.